Bác sĩ nhi khoa Trần Công
Dưới đây là diễn biến tự nhiên của 1 bệnh cảm thông thường. Với trục tung là thể hiện tần suất và đỉnh điểm của các triệu chứng, trục hoành biểu thị thời gian diễn biến của các triệu chứng. Phân tích biểu đồ này ta sẽ thấy diễn biến của bệnh như thế nào là bình thường.
- Sốt: Chỉ có dưới 20% trẻ có triệu chứng này, thường là sốt nhẹ đến vừa và hiếm khi kéo dài quá 4 ngày.
- Nghẹt mũi: Trên 90% trẻ có triệu chứng này, xuất hiện ngay ngày đầu của bệnh, đạt đỉnh cao từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 5 sau đó giảm dần, có thể hết sau 10 ngày.
- Sổ mũi: Trên 70% trẻ có triệu chứng này
- Xuất hiện từ ngày đầu, có khi ngày 2
- Đạt đỉnh cao vào các ngày thứ 2, 3,4 của bệnh
- Giảm dần từ ngày thứ 5
- Bớt hẳn hoặc khỏi sau 10 ngày.
- Lưu ý: nước mũi mới đầu có màu trong, sau vài ngày sẽ chuyển sang màu xanh, vàng. Sự chuyển màu của dịch mũi không phải dấu hiệu bệnh nặng hay bội nhiễm vi khuẩn. Đây đơn giản là màu của các tế bào bạch cầu đa nhân cũng như các enzyme của chúng tiết ra để chống lại tác nhân gây bệnh. Không dựa vào dấu hiệu này để cho thuốc kháng sinh. Đây là hiểu lầm rất phổ biến nhiều năm qua. Người ta đã làm nghiên cứu và không hề tìm thấy vi khuẩn trong dịch vàng -xanh này.
- Ho: Khoảng 70% có triệu chứng này
- Có thể xuất hiện từ ngày đầu, nhưng thường là xuất hiện vào ngày thứ 2 của bệnh
- Đạt đỉnh cao ngay cuối ngày thứ 2, ho có thể dao động, bớt 1 chút hôm sau lại ho nhiều
- Đỉnh cao của ho có thể kéo dài từ ngày thứ 2 đến hết ngày thứ 6.
- Sau 1 tuần ho giảm, và ho lai rai có khi kéo dài đến 2 – 3 tuần.
- Nhảy mũi: Có ở trên 50% trẻ.
- Xuất hiện từ ngày thứ nhất
- Đạt đỉnh cao vào ngày thứ 2,3 của bệnh
- Giảm dần, hết sau 1 tuần.
Nắm được quy luật này ta có thể tư vấn cho bệnh nhân, và biết được thời điểm nào cần phải đi tái khám.