Bác Sĩ Nhi Khoa Lưu Hồng Vân – Sunshine PediaTric Center

Tết nhất, nói chuyện về CORONA. Nhưng đây không phải là bia Corona, mà là virus Corona, loại virus này rất quen vì đã từng gây “khủng hoảng” 2 lần trong 15 năm đầu thế kỷ 21, và mới “nổi lại” vài ngày gần đây vì báo chí đăng tải nhiều thông tin về các ca VIÊM PHỔI LẠ xuất phát từ Trung Quốc.

Virus Corona là virus phổ biến trên thế giới, được tìm ra lần đầu tiên vào khoảng giữa thập niên 60 của thế kỷ 20, hiện diện ở nhiều loại động vật khác nhau, trong đó nổi bật là lạc đà, mèo và dơi. Hầu hết các virus Corona chỉ gây bệnh cho động vật, không gây bệnh cho người. Tuy nhiên, một số chủng có thể tiến hóa và lây nhiễm sang người và sau đó lây lan giữa người với người. Có 7 type có khả năng gây bệnh ở người đã được phát hiện cho tới thời điểm này. Loại siêu vi này gây bệnh từ nhẹ đến nặng. Hai trận dịch bao gồm SARS ( 2002 ) và MERS ( 2012 ) do loại virus này lan truyền đã từng là nỗi sợ trong thế kỷ 21. Trong tương lai, một hay vài loại virus sẽ có khả năng tiến hóa và tiếp tục lây nhiễm sang người nữa như đã từng xảy ra trong quá khứ.

– Thông thường, 4 type virus Corona ( 229E, NL63, OC43, và HKU1 ) gây bệnh cho người biểu hiện triệu chứng viêm hô hấp trên từ nhẹ tới vừa, bao gồm ho, sổ mũi, sốt, đau họng, đau đầu, mệt mỏi. Các triệu chứng này kéo dài vài ngày. Một số bệnh nhân có thể bị viêm phế quản hay viêm phổi, hay gặp ở trẻ nhỏ hay người lớn tuổi, người suy giảm miễn dịch, người có bệnh lý tim phổi. Xét nghiệm máu hay dịch tiết ở mũi, họng có thể giúp tìm ra nguyên nhân người bệnh đang nhiễm loại siêu vi nào, tuy nhiên điều này hoàn toàn không cần thiết do sẽ không làm thay đổi đến cách điều trị của một đợt nhiễm siêu vi.

– SARS- CoV ( Severe Acute Respiratory Syndrome ) đã từng khởi phát vào tháng 11/2002 tại Trung Quốc. Sau đó một trận dịch lớn đã xảy ra vào 2002-2003 với khoảng 8093 ca mắc, bao gồm 774 ca tử vong. Từ 2004, không ghi nhận thêm bất cứ trường hợp nào trên toàn thế giới.

– MERS- CoV ( Middle East Respiratory Syndrome ) : ca đầu tiên được báo cáo tại Ả Rập Saudi vào 2012. Hầu hết các trường hợp mắc bệnh đều ở các quốc gia gần hoặc trong bán đảo Ả Rập ( nên có tên “vùng Trung Đông” ). Trận dịch lớn nhất bên ngoài bán đảo xảy ra tại Hàn Quốc vào 2015, nguyên nhân là do khách du lịch trở về từ Trung Đông. Tới nay đã ghi nhận số ca mắc là 2494 ca và số ca tử vong là 858.

– Chủng virus Corona mới 2019, theo ghi nhận mới nhất vào ngày 16/1/2020, đã có hơn 40 trường hợp mắc bệnh và 2 ca tử vong. Hầu hết các ca nhiễm bệnh đều có sự liên quan đến một chợ hải sản và động vật ở thành phố Vũ Hán, làm tăng suy luận bệnh lan truyền từ động vật sang người. Một số ca không có tiếp xúc với động vật, làm nghĩ đến sự lan truyền trực tiếp giữa người và người có thể xảy ra. Các nước đã chủ động sàng lọc bệnh từ những khách du lịch về từ Trung Quốc, và đã phát hiện 1 ca tại Thái Lan, sau đó ghi nhận thêm 1 ca tại Nhật Bản. Hiện chưa có bằng chứng loại virus này sẽ có khả năng lây lan mạnh từ người sang người. Loại virus mới 2019 vẫn còn đang được các chuyên gia nghiên cứu và tiếp tục theo dõi để đánh giá tình hình, giúp đề ra các biện pháp đối phó thích hợp.

Sự lan truyền virus Corona từ người bệnh sang người khác theo những cách tương tự như những virus cảm cúm khác: do dịch tiết người bệnh khi ho, hắt hơi; do những tiếp xúc trực tiếp như đụng chạm, bắt tay; do chạm lên các bề mặt có virus, sau đó đưa tay lên mắt, mũi, miệng mình mà không rửa tay. Hiếm gặp, sự lan truyền này có thể qua phân. Vì vậy, tất cả chúng ta đều có thể tự giúp mình hạn chế nguy cơ lây nhiễm bằng cách rửa tay kỹ với xà phòng và nước sạch trong ít nhất 20 giây, thường xuyên trong ngày, hạn chế đưa tay dơ lên mắt, mũi, miệng, hạn chế tiếp xúc với người bệnh. Hiện chưa có loại vaccine nào giúp phòng ngừa bất kỳ chủng virus Corona nào.

Tài liệu tham khảo:
https://www.cdc.gov/coronavirus/
https://www.who.int/…/09-01-2020-who-statement-regarding-cl…
https://www.webmd.com/lung/coronavirus#1