Tại phòng khám, tôi thường xuyên được cha mẹ phàn nàn về việc tự nhiên thấy trên da, nhất là da vùng mặt con mình xuất hiện những mảng trắng bất thường và lớn dần. Có nhiều tổn thương có hình thái giống nhau chẳng hạn bạch biến, lang ben (nấm da), hay mất sắc tố da do thoa corticoid.
Hôm nay cùng các bác sĩ của Sunshine Pediatric Center giải mã những vấn đề cơ bản về BẠCH BIẾN nhé
1. Bạch biến là gì? ai hay bị? và vì sao lại bị ?
Bạch biến – tên tiếng anh gọi là Vitiligo. Là hiện tượng mất sắc tố hay mất màu da, gây ra những mảng trắng trên da.
Bạch biến xảy ra ở cả con trai và con gái, ở mọi chủng tộc. Khoảng 0.1- 2 % dân số thế giới bị chứng này. Trẻ em bị nhiều hơn người lớn.
Nguyên nhân chính xác gây ra những mảng này thì không ai biết được, có lẽ có những xáo trộn về mặt miễn dịch dưới da, dẫn đến mất sắc tố da. Yếu tố thuận lợi có thể là do những chấn thương nhỏ, bỏng nắng, stress….
Một điều tốt lành là, bạch biến không nguy hiểm, đây không phải ung thư da, cũng không phải nhiễm trùng, cũng không có lây lan. Trẻ em bị cái này hoàn toàn khỏe mạnh, có chăng là ảnh hưởng đến thẩm mĩ nếu mảng bạch biến lớn.
2. Nhận diện một mảng bạch biến .
Bạch biến xuất hiện như 1 đốm (spot) màu trắng, hình tương đối tròn, trắng hẳn hoặc sáng hơn rất nhiều so với vùng da xung quanh. Nếu nhìn kĩ có thể thấy viền xung quanh của đốm trắng lại sẫm màu hơn vùng da bên cạnh, do các tế bào sản xuất melanine tăng sản xuất sắc tố bù trừ. Đốm màu trắng này có thể lớn lên 1 cách từ từ, hoặc loang ra rất nhanh thành từng mảng lớn, sau đó dừng lại và tồn tại 1 thời gian dài tính bằng tháng – năm.
Mảng bạch biến hay xuất hiện ở đâu? Về mặt lí thuyết bạch biến có thể xuất hiện khắp nơi trên cơ thể. Tuy nhiên nó thường hay gặp ở những vị trí như:
– Vùng da có tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng: mặt, tay …
– Vùng nếp gấp: khuỷu tay, đầu gối…
– Quanh các lỗ tự nhiên: miệng, mũi, mắt, hậu môn, tai…..

3. Điều trị bạch biến
Không có phương pháp điều trị đặc hiệu, 1 số mảng bạch biến có thể tự trở lại bình thường, 1 số trường hợp cần điều trị để làm cho vùng da đó đều màu hơn so với vùng khác.
Đối với bạch biến tiến triển nhanh, diện tích lớn có thể dùng corticoid uống phối hợp chiếu tia UVB ( chứng cớ 2C)
Đối với bạch biến dưới 10 % diện tích cơ thể có thể dùng corticoid bội tai chỗ (chứng cơ 2C)
Nếu bạch biến chiếu 10- 40 % diện tích cơ thể: đơn liệu pháp ánh sang hoặc phối hợp bôi corticoid , tacrolimus.
Phẫu thuật
Các biện pháp hỗ trợ khác:
Dùng kem chống nắng
Mỹ phẩm che vùng da xấu ( nên hỏi bác sĩ )
…..
4. Có cần xét nghiệm gì trong bệnh này không?
Tùy từng cá thể , bác sĩ có thể cho xét nghiệm để tìm yếu tố kích hoạt bạch biến chẳng hạn những người có bệnh tuyến giáp, tiểu đường, tự miễn….. là những người dễ bị bạch biến.
Hiếm khi cần làm sinh thiết da, chỉ khi nào tổn thương quá khó hay nghi ngờ nhiều bệnh khác.
Để phân biệt với 1 số bệnh như: nấm da ( lang ben ), chàm, hay do thoa thuốc làm mất sắc tố da.